Een ‘nonchalante wildheid’, alsof het groen er altijd zo geweest is. Zo omschrijven Bart Haverkamp en Pieter Croes hun stijl als tuin- en landschapsarchitecten. Het resultaat van hun aanpak is te bewonderen in D-Factory (Deurne) en Academie (Turnhout). Hoe gaat ze te werk? En waar leggen ze de klemtoon in cohousingprojecten? De antwoorden lees je hieronder.
Hoe zou je de stijl van Bart & Pieter omschrijven?
Bart Haverkamp: “Onze stijl is doorheen de jaren heel hard geëvolueerd. Ik startte mijn carrière in de bloemensector, dat verklaart ook mijn vroegere liefde voor Engelse bloemenborders en strakke tuinen. Dit veranderde toen we in Bali en Sri Lanka kennismaakten met tropische hoteltuinen. Die nieuwe fascinatie zag je dan ook terug in onze ontwerpen. Nu proberen we wel meer inheemse planten te voorzien in onze projecten. Bovendien werken we ook nooit met tropisch hout, we verkiezen kastanje of den. En het grind dat we voor paadjes gebruiken, is afkomstig uit rivierbeddingen in Frankrijk.”
Pieter Croes: “We proberen altijd te gaan voor zoveel mogelijk natuur, zoveel mogelijk groen. Als kan dus streekeigen, maar hier zijn we niet te streng in. Zodat al onze tuinen op elk moment van het jaar, dus ook in de winter, een highlight hebben. Een ontwerp is voor ons geslaagd wanneer het lijkt alsof de ruimte niet ontworpen is, maar dat het als heel natuurlijk aanvoelt. Alsof het altijd zo geweest is of had moeten zijn.”
Jullie hebben onder meer de buitenruimte van Academie in Turnhout aangepakt. Wat sprak jullie aan in dit project?
Bart: “Het was een heel mooi, oud gebouw met prachtige volumes en hoge plafonds. Bovendien was de oude academie een ommuurd geheel, dat wij konden omvormen tot een microkosmos. Doorgaans moet je in andere projecten rekening houden met de buurt, de natuur rondom in je ontwerp integreren en de impact op het straatbeeld beperken.”
Pieter: “Bovendien was een groot deel van het groen een daktuin (nvdr. een tuin boven de ondergrondse parkeergarage) was. En met daktuinen hebben we toch al wel veel ervaring. Hierbij is het doel om je eigenlijk te laten vergeten dat het een dak is.”
Een ontwerp is voor ons geslaagd wanneer het lijkt alsof de ruimte niet ontworpen is, maar dat het als heel natuurlijk aanvoelt. Alsof het altijd zo geweest is of had moeten zijn.
Het eerste project dat jullie voor HEEM hebben aangepakt was D-Factory in Deurne. Wat was hier zo opvallend aan?
Bart: “Eerst was er het idee om de binnentuin aan te kleden met simpele kasseien en een beukenhaag. Tot we de optie van een tropische tuin op tafel legden. Wat als we van de binnentuin een echte eyecatcher maken? In D-Factory waan je je dus in een tropisch resort met eerst een ruimtelijk plein en vervolgens via een smal paadje naar de vertrekken, woningen in dit geval. Qua beplanting gingen we voluit: bamboe, bananen, siergember,…”
Dit project toont perfect hoe je in een cohousing het evenwicht probeert te bewaren tussen privacy en ontmoeting, niet?
Bart: “Inderdaad, in Deurne heb je de ideale afwisseling tussen openheid en intieme, private plekjes. Op het binnenplein kozen we ook voor een dolomietsoort zodat de bewoners gestimuleerd worden om er een petanqueballetje te gooien en mooie avonden te beleven. Maar in geen tijd sta je vervolgens via het smalle paadje, achter de haag, opnieuw op je eigen terrasje. Al kan je natuurlijk ontmoeting niet altijd sturen. Het is iets dat ook moet groeien, mensen moeten zelf de gewoontes ontwikkelen. ”
Groene ruimte is de laatste jaren nog belangrijker geworden. Enerzijds als plek om op adem te komen, anderzijds als buffer tegen hitte en droogte. Merken jullie dit in de vragen die jullie voorgeschoteld krijgen?
Pieter: “We merken het vooral aan de enorme hoeveelheid vragen. Daarnaast is het nu helemaal mainstream om ook op erg kleine ruimtes groen toe te voegen. Bart en ik hebben altijd waarde gehecht aan groen, ook op die onooglijk kleine plekjes. Nu volgt de rest.”
Bart: “Mensen zijn zich meer bewust van groen. Ze willen bovendien het hele jaar door naar een mooie tuin kijken, maar tegelijk mag de tuin hen geen bergen werk bezorgen. Wintergroen en gebruiksvriendelijk zijn dus de twee populairste termen.”
